Twee Vijfjes oefenen

 

Je komt ze in bijna alle liedjes tegen, deze akkoord volgorde : IIm7 – V7.

Vaak in een dalende reeks, bijvoorbeeld : |Cm7 F7 |Bbm7   Eb7   |.

2 akkoorden per maat, elk akkoord duurt maar twee tellen. En zelfs in een rustig tempo heb je dan geen tijd om na te denken. Sterker nog ; als je tijdens het spelen gaat nadenken over welke noten er in die akkoorden zitten en hoe je ze met elkaar zou kunnen verbinden ben je eigenlijk al bij voorbaat kansloos. Puur door het nadenken stokt je melodische “flow”. Je raakt misschien een paar goede noten maar er is geen sprake meer van een mooie muzikale zin. De snelle opeenvolging van de akkoorden zijn dan een struikelblok geworden.

Hoe los je dit op?

Er zijn boeken met honderden voorbeelden van deze akkoord progressie die je kunt doorspelen. En er is natuurlijk materiaal genoeg te vinden op het internet. Ook op de CD’s van je favoriete saxofonisten kun je talloze hippe licks vinden die over deze akkoorden gaan. Maar daar in schuilt ook meteen een valkuil. Als je honderd voorbeelden hebt doorgespeeld is de kans groot dat je er niet 1 meer weet te spelen als je een IIm7 – V7 reeksje in een liedje tegenkomt. Het is niet belangrijk hoeveel licks je oefent, het is belangrijk om ze zo goed te kennen dat je ze kunt toepassen. In alle tempi. In alle toonsoorten. Dus ga geen honderden licks doorspelen, maar leer er een paar en leer die dan ook goed. Leer ze zo goed dat je ze over 10 jaar nog steeds kent en kunt spelen.

Je kunt deze korte lick als voorbeeld nemen.

Schermafdruk 2016-07-06 13.49.01

Speel de lick langzaam door, luister naar iedere noot en naar de afstand er tussen. Zing het lijntje een paar keer.  Speel de lick nog een keer. Rubato (zonder tempo) . Herhaal dit nog 4 keer.  Beurtelings zingen en spelen. Je kunt die 6 nootjes nu wel uit het hoofd spelen en in tempo.

Met metronoom.

Pak je metronoom en neem 100 -120 als tempo van de kwartnoot. Je kunt dan ook de metronoom op 50 – 60 laten tikken en hetzelfde tempo spelen. De metronoom geeft dan alleen de 2e en de 4e tel aan. (zie ook de les over de metronoom gebruiken ) Dan gaan we nu hetzelfde lickje een toon lager spelen.

Er zijn verschillende manieren om de juiste noten te vinden.

De “intuitieve” manier:

Speel alleen de eerste noot, de Bb. Zing het lickje nu een paar keer langzaam vanaf dit nieuwe startpunt. Grote kans dat je vingers nu spontaan op de goede kleppen komen als je het hele lickje gaat spelen. Hoe vertrouwder je bent met je instrument en het originele lickje hoe makkelijker dit wordt.

 

De “analytische” manier:

Bedenk welke plaats de noten innemen ten opzichte van de akkoorden. Je start op de grondtoon van het IIm7 akkoord. Via de klein septiem (een hele toon lager dan je eerste noot) daal je af naar de kwint van het akkoord. Daarna ga je een halve toon omhoog. Dit is een chromatische benadering (1/2 stappen) van de daar op volgende noot; de terts van het V7 akkoord. Tot slot landt je op de grondtoon van het V7 akkoord.

De “interval” manier:

Het lickje legt qua nootafstanden de volgende weg af: Start toon — 1 hele toon naar beneden — anderhalve toon (of kleine terts) naar beneden — 2 keer een halve toon omhoog– 2 hele tonen (grote terts) naar beneden.

Het is aan jou om uit te vinden welke manier het best bij jou past; iedereen leert anders. Je kunt alle manieren met elkaar combineren of afwisselen om de juiste noten te vinden.

Heb je de juiste noten gevonden dan kun je nu het lickje in 2 toonsoorten spelen; over deze akkoorden : |Cm7 F7 |Bbm7 Eb7 |.

Nu kun je het uitbreiden naar alle andere toonsoorten. Neem de tijd, elke keer 1 toonsoort erbij, stap voor stap, het hoeft niet in 1 uur af. Kom je vandaag maar door 3 toonsoorten dan ga je morgen verder.

Oefen telkens in groepjes van twee toonsoorten, dat komt in de praktijk het meest voor. Bijvoorbeeld zo:

| Cm7         F7         | Bbm7         Eb7        |

| Bbm7      Eb7      | Abm7        Db7        |

| G#m7      C#7      | F#m7        B7          |

| F#m7       B7         | Em7         A7           |

| Em7         A7         | Dm7         G7           |

| Dm7        G7         | Cm7         F7            |

Tenor saxofonisten volgen de bovenstaande akkoorden , Voor alt saxofonisten staat het rijtje onder de video.


Hier dus voor de altsax:

| Gm7      C7       | Fm7        Bb7         |

| Fm7       Bb7    | Ebm7     Ab7         |

|Ebm7     Ab7     | Dbm7      Gb7      |

|C#m7     F#7     | Bm7          E7        |

| Bm7       E7       | Am7         D7        |

|Am7       D7     | Gm7          C7          |

 

Voor de overgebleven 6 toonsoorten beginnen we een toon hoger met de volgende reeks.

Bb tenor sax:

| C#m7       F#7       | Bm7      E7            |

| Bm7         E7          | Am7       D7          |

| Am7         D7          | Gm7       C7          |

| Gm7       C7             | Fm7      Bb7        |

| Fm7     Bb7           | Ebm7     Ab7        |

| Ebm7     Ab7         | Dbm7      Gb7       |

de Alt sax volgt dit paadje:

| G#m7     C#7      | F#m7     B7       |

| F#m7      B7        | Em7      A7        |

| Em7       A7         |  Dm7     G7        |

| Dm7       G7        | Cm7       F7        | 

| Cm7       F7        | Bbm7     Eb7     |

| Bm7      Eb7      | Abm7     Db7     |

 

 

Gelukt? Gefeliciteerd! Je kunt dit stukje vocabulaire nu in alle 12 toonsoorten gaan gebruiken. Ken je de volgorde van de “twee vijfjes” uit je hoofd? Speel dan de lick door alle toonsoorten zonder naar het blaadje te kijken met de video mee.

 

Je hoeft het lickje niet altijd op dezelfde manier te spelen. Neem de vrijheid om noten toe te voegen of weg te laten of het ritmisch op een andere manier in te delen. Zo bijvoorbeeld:Schermafdruk 2016-07-04 17.47.20

of zo

Schermafdruk 2016-07-04 16.40.15

 

Je kunt deze variaties ook spelen over een “lange” IIm7 – V7, waarbij de akkoorden elk een hele maat duren.

Schermafdruk 2016-07-04 16.33.01

 

En als deze IIm7 – V7 oplost naar I maj7 Kun je ook vanuit het oorspronkelijke lijntje naar het slotakkoord toe spelen.

Zo bijvoorbeeld:

Schermafdruk 2016-07-04 17.35.32

En tot slot kun je deze variaties ook gaan toepassen op de dalende reeks van

IIm7-V7. Hier een voorbeeld over deze reeks:|Cm7   F7   |Bbm7   Eb7   |.

Schermafdruk 2016-07-05 11.37.49

Het eenvoudige patroontje van 6 noten heeft zich nu ontwikkeld tot een goed werkende lijn over de 4 akkoorden. Maar daar gaat wel wat werk aan vooraf.

Oefen nu ook de variaties en de laatste lick in  tot je ze vlot en zonder fouten kunt spelen in alle toonsoorten. Uit het hoofd. Schrijf het niet uit op papier.  Het duurt misschien wat langer voor je het beheerst maar je leert het op een veel dieper niveau. Als je deze oefeningen alleen van papier speelt ben je ze volgende week of volgende maand vergeten. Leer je ze uit het hoofd dan is de kans dat je ze over een jaar (of 10 jaar) nog steeds kent en dat je ze ook veel makkelijker kunt toepassen.

Wil je deze tekst en de noten voorbeelden uitprinten dan vind je hier de PDF.

Succes, en tot de volgende les.