Deze keer geen les met notenvoorbeelden, mp3 ‘s e.d. maar een paar nuttige tips waar je hopelijk veel aan zult hebben. Van het meespelen met CD’s kun je heel veel leren. Het maximale rendement haal je echter pas als je heel goed luistert en let op de kleine subtiele details.   Hoe de noten worden gespeeld is net zo belangrijk en bepalend voor het eindresultaat als de noten zelf.  Details om op te letten zijn onder meer:

•  Welke noten worden aangezet en welke worden gebonden (legato) gespeeld ?
• Als de noot wordt aangezet, hoe klinkt dan die aanzet ? Een stevige “taa” of een meer subtielere “daa” ?
• Hoe lang duurt de noot exact ? Wordt hij helemaal doorgetrokken tot de volgende noot ? Of zit er een “witje” tussen ?
• Heeft de noot een duidelijk en tamelijk abrupt einde of sterft hij langzaam weg ?
• Welke noten krijgen accent en welke juist niet ? Je kunt hier heel veel verschil in maken.  Een harde aanzet met meer volume levert een accent op, je kunt de noot een beetje dempen door je tong licht tegen het riet te houden zonder de noot te laten stoppen en je kunt de noot meer suggereren dan hem werkelijk te spelen (een zgn. “ghost note”)  En alle gradaties daartussen in.
• gebruikt de saxofonist vibrato op een noot ?  De hele tijd of alleen aan het einde ?(slotvibrato). Is het een groots en meeslepend vibrato of juist heel klein en subtiel ?
• wordt de noot strak gespeeld of buigt de saxofonist hem iets naar beneden af ? Of komt hij juist een beetje van beneden en glijdt hij naar de exacte toonhoogte toe ? Is die beweging snel of minder snel ?
• gebruikt de saxofonist een effect op sommige noten ?  Een shake ? een fall ? een kleurverandering door andere kleppen er bij te gebruiken ?
• zit er dynamiek in het lijntje of worden alle noten van begin tot eind op dezelfde sterkte gespeeld ?
• doet de saxofonist iets met de intonatie ?  Is het loepzuiver ? of “mooi vals” ?

Kortom: Met het indrukken of loslaten van de juiste kleppen ben je er meestal nog niet en als je van bladmuziek speelt staan die details lang niet altijd allemaal op je blaadje. Soms staat er zelfs helemaal niets behalve de noten. Ook als je “op je oren”, uit het hoofd een solo met een CD meespeelt is er  een behoorlijke kans dat je belangrijke details mist. Het geluid van je sax is meestal harder (en je staat er dichter bij ) dan het geluid uit je speakers. Je speelt over de belangrijke details heen zonder ze waar te nemen. Je kunt dit voorkomen of in ieder geval tegengaan door:

• Nog eens een paar keer alleen te luisteren (zonder mee te spelen) naar de opname die je na wilt spelen, met aandacht voor de details. Heb je een A-B repeat op je afspeel apparaat luister dan zonodig sommige stukjes een paar keer achter elkaar.
• Jezelf op te nemen terwijl je meespeelt. Dat is soms een beetje confronterend… Maar je kunt wel horen wat je allemaal wel en (nog) niet doet. Bedenk daarbij dat het geluid van een opname gemaakt met je b.v. je mobieltje geen partij is voor het eindproduct  van een studio. Het gaat om hoe je speelt, niet om de kwaliteit van de opname.
• Mee te spelen terwijl je de originele opname door een koptelefoon hoort.  Als je een gesloten koptelefoon gebruikt moet je hem een beetje scheef op je hoofd zetten zodat je een goede mix hoort tussen jouw akoestische geluid en het geluid op de CD.

Dat scheef op je hoofd zetten van een koptelefoon wordt vaak gebruikt door blazers tijdens opnames in studio’s. Die willen ook die mix horen tussen hun eigen akoestische geluid en alle belangrijke details die gespeeld worden door hun collega muzikanten. Een mooi voorbeeld uit de praktijk is te zien op deze video’s van de Britse topsaxofonist Dave O’Higgins. Stoor je niet aan het camerawerk van het type “buurman met handycam”, de muziek maakt alles goed. (Video gebruikt met toestemming van Dave O’ Higgins).

Gebruik deze studio truc in je voordeel om de kleine verschillen te horen in de versie die jij speelt t.o.v. de originele opname. Je moet zelf een beetje experimenteren met hoe scheef je de koptelefoon zet, soms is een beetje scheef genoeg, soms wil je een oor helemaal vrij hebben, dat hangt o.a. af van de opname en de akoestiek van de ruimte waar je speelt. Hoe beter je je bewust bent van de details van je saxofoon spel, hoe sneller je als saxofonist kunt groeien !

succes !

Help mee deze site te ontwikkelen en word medemaker.