Articulatie les 1: een soepele tong aanzet.

Een duidelijk begin aan je noten maken doe je met een tong aanzet.  Een onmisbaar techniekje om exact te bepalen waar je je noot start of om een noot accent te geven. Je gebruikt  je tong dus heel vaak tijdens het spelen. En als je dat een beetje handig doet kun je door de juiste aanzetten je lijnen ook nog wat meer laten swingen. Daarom verdient je aanzet de nodige aandacht. Wat moet  je nu eigenlijk precies met je tong doen om een soepele aanzet te maken ?

Ten eerste moet de beweging van je tong tijdens het maken van de aanzet niet te groot zijn. Je kunt dit makkelijk bij jezelf controleren. Speel de noot B op je sax. Daarvoor heb je alleen je bovenhand nodig om de klep in te drukken, je rechterhand is vrij. Laat je sax los met de rechterhand , plaats twee vingers van je rechterhand onder je kin en speel een aantal aanzetten. Ik doe het voor op de video.

Als het goed is voel je met je vingers een kleine beweging. Een klein schokje  bij elke aanzet. Als je je vingers weer weg haalt en in de spiegel kijkt naar de plaats waar je die beweging voelde dan valt er meestal nauwelijks iets te zien. Voel je  echter een duidelijke druk tegen je vingers bij elke aanzet en zie je in de spiegel  ook duidelijk beweging dan is de beweging van je tong te groot. Je plaatst dan waarschijnlijk ook je tong te ver aan de onderkant van het riet.  Door zo’n groot gedeelte van je tong te gebruiken maak je het jezelf lastiger dan nodig is. De actie van de tong is   dan minder snel. Het gevolg is dat je luchtstroom bij elke aanzet echt onderbroken wordt. Er ontstaan “witjes” tussen de noten. Je noten en aanzetten zien er dan zo uit:

witjes  2013-10-19 om 21.20.12

Trek je tong terug tot je nog hooguit een halve centimeter gebruikt en tik tegen de onderkant van het riet , vlak achter de tip. Houd de ademsteun onder de noot en stop niet met blazen. Je toon wordt niet meer volledig onderbroken, maar toch is er een duidelijk hoorbare aanzet.  Grafisch weergegeven ziet het er dan zo uit;

Schermafbeelding 2013-10-19 om 22.00.03

Als je het niet gewend bent voelt het misschien wat onwennig om je tong zo ver naar achter te trekken en krijg je de gewenste aanzet niet voor elkaar. Doe dan de volgende oefening:

Speel een noot, (laten we de B maar even vasthouden ) en trek je tong nu helemaal terug tot achter het mondstuk. Onder het blazen van de noot beweeg je dan je tong  achter het mondstuk op en neer zonder het riet aan te raken.  Je hoort een kleine verandering  in de toon elke keer als je tong voor de tip opening van het mondstuk voorbij komt.  Vaak gebeurt het dat je toch per ongeluk het riet raakt. Luister naar wat er dan gebeurt. waarschijnlijk levert die terloopse , lichte aanraking van het riet precies de soepele aanzet op waar je naar zocht. Probeer het uit ! Op de video doe ik het voor.

Pas deze aanzet nu toe op een simpel lijntje van achtste noten. Ik gebruik de “standaard” articulatie waarbij ik de eerste 2 noten licht aanzet en daarna om de noot een aanzet speel. Je benadrukt daardoor lichtjes iedere noot die op de “afterbeat” zit en speelt een boogje naar de tel toe. Zo dus voor Bb saxen:

Bb articualtie

En getransponeerd voor Eb instrumenten;eb altsax  art

 

In het volgende videofragmentje kan je horen hoe het moet gaan klinken.

succes !

Vond je dit een leerzame les , word dan medemaker van deze site en doe een donatie !